႐ုပ္နာမ္ခႏၶာသာ ရွိ၍ အတၱမရွိ၊ ပရမတၳသဘာဝအားျဖင့္ အမွန္တကယ္ တည္ရွိေနေသာ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာအစဥ္၌ လာေရာက္၍ ကိန္းဝပ္ႏိုင္ေသာ အတၱဟူ၍လည္း မရွိဟု ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ မွတ္သားသင့္၏။ သတၱဝါဟု သမုတ္အပ္ေသာ ခႏၶာငါးပါးကို လႊမ္းမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အတၱဟူ၍ မရွိေၾကာင္း၊ ခႏၶာ့သဘာဝမွာ အနတၱသာျဖစ္ေၾကာင္း အနတၱလကၡဏသုတ္၌လည္း ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။
အတၲဝါဒီတို႔ ယူဆသည့္အတိုင္း ႐ုပ္ကို အစိုးရသည့္ အတၱဟူ၍ မရွိေပ။ ႐ုပ္ခႏၶာသည္ သဘာဝအတိုင္း ဖ်ားနာရသည္။ အလိုမရွိဘဲ နာက်င္ရသည္။ လွလိုပါလ်က္ အ႐ုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္ရသည္။ ႐ုပ္ခႏၶာသည္ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရတို႔၏ စီမံမႈကိုသာ ခံရသည္။ ႐ုပ္သည္ အနတၱသာ ျဖစ္၏။
ေဝဒနာကို အစိုးရသည့္ အတၱ၊ ခံစားသည့္ အတၱဟူ၍လည္း မရွိေပ။ ခံစားမႈ ေဝဒနာသေဘာ သက္သက္သာ ရွိ၏။ ခံစားသည့္အတၱ၊ အစိုးရသည့္အတၱ မရွိျခင္းေၾကာင့္ ခ်မ္းသာသုခခ်ည္း ခံစားရေအာင္ မလုပ္ႏိုင္။ ကိုယ္ဆင္းရဲ၊ စိတ္ဆင္းရဲ ေဝဒနာမ်ိဳးစံု ၾကံဳရသည္။ ေဝဒနာသည္လည္း အနတၱသာ ျဖစ္၏။
သညာကို စီမံကြပ္ကဲသည့္ အတၱဟူ၍လည္း မရွိေပ။ ထိုေၾကာင့္ မေကာင္းေသာ အာ႐ံုမ်ားကို မမွတ္မိေအာင္၊ သတိမရေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္။ ေကာင္းျမတ္သည့္ မွတ္သားမႈခ်ည္း ျဖစ္ေနေအာင္လည္း မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္။ သညာသည္လည္း အနတၱသာ ျဖစ္၏။
ေဝဒနာႏွင့္ သညာမွ တစ္ပါးေသာ ေစတသိက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ သခၤါရတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အတၱဟူ၍လည္း မရွိေပ။ ဥပမာအားျဖင့္ ေစတနာေကာင္းခ်ည္း ျဖစ္ေနေအာင္၊ တည္ၾကည္မႈ သမာဓိေကာင္းခ်ည္း ျဖစ္ေနေအာင္၊ ေမတၱာဓာတ္ျဖင့္ အျမဲၿငိမ္းခ်မ္းေနေအာင္ လုပ္လို႔မရေပ။ ေစတနာ၊ ဧကဂၢတာ (သမာဓိ)၊ အေဒါသ (ေမတၱာ) အစရွိေသာ ေစတသိက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ သခၤါရတို႔ကို လိုသလို ျခယ္လွယ္ႏိုင္သည့္ အတၱ မရွိေပ။ သခၤါရတို႔သည္လည္း အနတၱသာ ျဖစ္၏။
စိတ္ကို အစိုးရသည့္ အတၱဟူ၍လည္း မရွိေပ။ စိတ္ညစ္မႈ၊ စိတ္မေက်နပ္မႈ၊ စိတ္အားငယ္မႈမ်ား မျဖစ္ေအာင္ တားျမစ္၍ ေကာင္းစိတ္မ်ားခ်ည္း ျဖစ္ေနေအာင္ ျပဳေပးႏိုင္သည့္ အတၱ မရွိေပ။ စိတ္သည္လည္း အနတၱသာ ျဖစ္၏။
ဤသို႔ သတၱဝါဟု သမုတ္အပ္ေသာ ခႏၶာငါးပါသည္ အနတၱသာျဖစ္ေၾကာင္း ေဟာေတာ္မူ၏။
သံသရာ မရွည္ရေလေအာင္ အနတၱသဘာဝ ရွိေနေသာ ခႏၶာငါးပါးကို စက္ဆုပ္ၿငီးေငြ႔ၾကရန္လည္း ေဟာေတာ္မူ၏။ ခႏၶာသည္ အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ခႏၶာသည္ ငါ့ဥစၥာတည္း”၊ “ခႏၶာသည္ ငါတည္း”၊ “ခႏၶာသည္ ငါပိုင္သည့္ အတၱတည္း”ဟု တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိတို႔ျဖင့္ ခႏၶာကို မစြဲလမ္းရန္လည္း ေဟာေတာ္မူ၏ (အနတၱလကၡဏသုတ္)။
အရာရာတိုင္းသည္ မျမဲျခင္း အနိစၥ၊ ဆင္းရဲျခင္း ဒုကၡ၊ ငါမဟုတ္ ငါ့ဥစၥာမဟုတ္၍ အစိုးမရျခင္း အနတၱသာ ျဖစ္သည္ဟု ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူေသာ္လည္း အဝိဇၨာ၏ ဖံုးကြယ္မႈ၊ အဝိဇၨာ၏ လွည့္စားမႈကို ခံေနၾကရေသာ သတၱဝါတို႔သည္ သေဘာမွန္ကို နားမလည္ႏိုင္ၾကေပ။ သတၱဝါတို႔၏ သႏၲာန္၌ သံသရာ အဆက္ဆက္ ဘဝအဆက္ဆက္က အျမစ္တြယ္လာခဲ့သည့္ အဝိဇၨာသည္ အမွန္ကို မသိႏိုင္ေအာင္ ဖံုးကြယ္ထား၏။ အမွားကို အမွန္ထင္ေအာင္လည္း အျမင္ေျပာင္းလဲေစ၏။
အတၱဟု မွတ္ယူျခင္းသည္ အယူမွားမႈ မိစၧာဒိ႒ိ ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ေသာတာပန္ျဖစ္မွ ဒိ႒ိစင္မည္ျဖစ္ရာ ပုထုဇဥ္တို႔ အေနျဖင့္ အတၱကင္းႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထာဝရအတၱကို ျငင္းပယ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ငါ၊ ငါဥစၥာ၊ ငါ့မိသားစု၊ ငါ့ေဆြမ်ိဳး၊ ငါ့ၿမိဳ႕၊ ငါ့ႏိုင္ငံ အစရွိေသာ တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိတို႔ျဖင့္ စြဲလမ္းမႈမ်ား ရွိၾကသည္။ ပုထုဇဥ္တို႔၏ သဘာဝသာ ျဖစ္၏။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စြဲလမ္းၿပီး စြဲလမ္းမႈကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အကုသိုလ္မႈမ်ား ယုတ္ယုတ္မာမာ မက်ဴးလြန္ၾကလွ်င္ ေတာ္ေပေသးသည္။
တရားေဝးေသာ ပုထုဇဥ္တို႔သည္သာလွ်င္ ႐ုပ္၊ ေဝဒနာ၊ သညာ၊ သခၤါရ၊ ဝိညာဏ္ဟူေသာ ခႏၶာငါးပါးကို ငါ၊ ငါ့ဥစၥာဟု အျပင္းအထန္ မွတ္ယူစြဲလမ္းတတ္ၾက၏။ ပုထုဇဥ္ပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း သူေတာ္ေကာင္းတရား ၾကားနာမွတ္သားမႈ အေလ့အလာမ်ားလွ်င္ ယူမွတ္မွားမႈ မျပင္းထန္ေပ။ အနတၱသေဘာကို ကိုယ္ပိုင္ဉဏ္ျဖင့္ ထိုးထြင္း၍ မသိႏိုင္ေစကာမူ သဒၶါျဖင့္ ေလ့လာၾကားနာ မွတ္သားၿပီး သေဘာမွန္ကို ၾကံဆ၍ လက္ခံႏိုင္ၾက၏။ အတၱပါးေအာင္၊ အတၱယဥ္ပါးေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾက၏။
ေလ့လာမွတ္သားမႈ နည္းလွ်င္ကား အယူလြဲသြားႏိုင္၏။ ဘဝကူးျခင္း အသက္ထြက္ျခင္း ဝိဥာဥ္ခ်ဳပ္ျခင္း လိပ္ျပာႏႈတ္ျခင္း လိပ္ျပာခြဲျခင္း အစရွိေသာ အနတၱဝါဒီ ဗုဒၶဘာသာတို႔၏ အစဥ္အလာ ယံုၾကည္မႈမ်ား၊ ဓေလ့ထံုးတမ္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၌ အတၱအယူအဆ ပါဝင္သြားႏိုင္သည္ကို သတိထားသင့္၏။
ထာဝရတည္ျမဲသည့္ အတၱေကာင္ဟု စြဲမွတ္မႈ မပါဝင္ဘဲ ေလာကေဝါဟာရကို အသံုးျပဳျခင္း၊ ငါ သူတစ္ပါး ေယာက်ာ္း မိန္းမဟု ေခၚဆိုျခင္းကား အျပစ္မဟုတ္ေပ။ ခိုင္ျမဲသည့္ အတၱရွိသည္ဟု မမွတ္ယူမိရန္သာ အေရးႀကီး၏။
စင္စစ္အားျဖင့္ ေလာကေဝါဟာရ သမုတိသစၥာကို ဘုရားရွင္ပင္ ပယ္စြန္႔ေတာ္ မမူႏိုင္ခဲ့ေပ။ ေျပာဆိုဆက္ဆံရာ၌ အျပန္အလွန္ နားလည္ႏိုင္ေရးအတြက္ သတ္မွတ္ပညတ္ခ်က္မ်ား၊ အမ်ားနားလည္သည့္ အေခၚအေဝၚမ်ားကို အသံုး ျပဳေတာ္မူခဲ့ရ၏။ မိမိ သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ (အတၱ)၊ ငါ (အဟံ၊ မံ)၊ သင္ (တြံ၊ တံ) အစရွိေသာ အသံုးအႏံႈးမ်ားကို ဘုရားရွင္၏ ေဒသနာေတာ္တို႔၌ ေတြ႔ႏိုင္၏။ ၎တို႔သည္ ခႏၶာငါးပါးကို ေခၚေဝၚသမုတ္အပ္ေသာ အမည္မ်ားသာ ျဖစ္ၾက၏။ ေလာကေဝါဟာရ သမုတိသစၥာမ်ားသာ ျဖစ္ၾက၏။ လူ႔သႏၲာန္၌ ကိန္းဝပ္ေနေသာ စြဲလမ္းယူမွားစရာ ထာဝရအတၱဟု မဆိုလိုေပ။ ထိုထို ေဒသနာေတာ္တို႔၌ မျဖစ္မေန ထည့္သြင္းေဟာၾကားရသည့္ သမုတိသစၥာကို ပရမတ္ အရွိတရားဟု ထင္မွတ္မွားတတ္ၾက၏။ အထူးသျဖင့္ “အတၱ”ဟူေသာ ေဝါဟာရေဒသနာ၊ သမုတိသစၥာကို ခိုင္ျမဲသည့္ “အတၱ”ကို ဆိုလိုသည္ဟု မွတ္ယူမွားတတ္ၾက၏။ သုတၱန္၌သာမက ပရမတၳသစၥာကို ေဟာေတာ္မူရာ အဘိဓမၼာ၌ပင္ ေဝါဟာရပညတ္ကို အသံုးျပဳေတာ္မူခဲ့ရ၏။ ဥပမာအားျဖင့္ “႐ူပ = ႐ုပ္”ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။ ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲတတ္ေသာ သေဘာတရားကို ဆိုလိုသည္။ “နိဗၺာန = နိဗၺာန္”ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။ ကိေလသာကင္းစင္၍ ၿငိမ္းေအးျခင္း သေဘာတရားကို ဆိုလိုသည္။ “နိဗၺာန = နိဗၺာန္”ဟူေသာ ေဝါဟာရေနာက္သို႔ လိုက္၍ နိဗၺာန္ကို လားေရာက္ရမည့္ ဘံုဌာန၊ သြားေရာက္ရမည့္ ခရီးဆံုးပန္းတိုင္ဟု အမွတ္မွားတတ္၏။ ထာဝရအတၱ၏ ေပ်ာ္စံရာ ဘံုဌာနဟုပင္ အထင္ေရာက္သြားတတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သမုတိသစၥာကို အေကာက္အယူမွား၍ အတၱဝါဒီ မျဖစ္ေအာင္ သတိထားသင့္ေပသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ “သေဗၺ ဓမၼာ အနတၲာ” (ဥပၸါဒါသုတ္၊ တိကဂၤုတၱရ)ဟု ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူသည့္အတိုင္း နိဗၺာန္ပါအဝင္ မည္သည့္သေဘာတရား၊ မည္သည့္သတၱဝါ၊ မည္သည့္ေနရာမွာမွ အတၱ မရွိေပ။ အရာအားလံုး အနတၱသာ ျဖစ္၏။ အဝိဇၨာကို ပယ္ခြာၿပီး အနတၱသေဘာကို အရိယာဉာဏ္ျဖင့္ ထိုးထြင္း၍ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ မသိႏိုင္ၾကေသးမီ သဒၶါတရားျဖင့္ ၾကားနာမွတ္သား ေလ့လာသံုသပ္၍ အနတၱ သေဘာမွန္ကို ဆင္ျခင္ႏိုင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။
:)
ရွင္အာစာရ
